“(…) producent oprogramowania nie może sprzeciwić się odsprzedaży swoich/swych “używanych” licencji umożliwiających korzystanie z jego pobranych programów z Internetu (…). “
Jednolite prawo autorskie istnieje w całej Unii Europejskiej, a także w krajach EOG i Szwajcarii.
Stanowi ona, że prawa autorskie producenta oprogramowania zostają wyczerpane w momencie, gdy autor po raz pierwszy sprzeda swoje oprogramowanie (Dyrektywa UE 2001/29/WE, par. 28).
CURIA – Dokumenty (europa.eu)
CURIA – Dokumenty (europa.eu)
Podsumowując, orzeczenia ETS i BGH zawierają obecnie następujące prawa w odniesieniu do odsprzedaży licencji na oprogramowanie:
Jednakże, legalność handlu używanym oprogramowaniem podlega pewnym warunkom:
Egzemplarz programu został wprowadzony do obrotu w UE lub Szwajcarii za zgodą producenta/inicjatora.
Sprzedaż jest definitywna, a nie wynajem.
Jeśli pierwszy nabywca sprzeda kopię programu osobie trzeciej, pozostałe kopie muszą stać się bezużyteczne.
Użytkownik programu komputerowego musi być w stanie udowodnić poprzez łańcuch praw, że jest uprawniony do korzystania z danej kopii programu.
ETS / Europejski Trybunał Sprawiedliwości
Przełomowe orzeczenie Federalnego Trybunału Sprawiedliwości (BGH) zostało w pełni potwierdzone przez BGH w dniu 17 lipca 2013 r. w odniesieniu do podstawowych kwestii prawnych. Tutaj proszę Czytaj więcej tu dodaj / PDF proszę czytaj dalej.
BGH/Federalny Trybunał Sprawiedliwości
Federalny Trybunał Sprawiedliwości dokonał transpozycji orzeczenia ETS do prawa niemieckiego w dniu 17 lipca 2013 r.
W związku z tym zezwala się na dystrybucję używanych licencji i przeniesienie związanych z nimi praw na kolejnego nabywcę licencji. Również w tym przypadku kopie fizyczne i niefizyczne są traktowane jednakowo. Kolejny nabywca stosuje się do wytycznych określonych w prawie autorskim, zwracając uwagę na “zamierzony użytek” egzemplarza programu określony w umowie licencyjnej. W ten sposób może on łatwo uniknąć “naruszenia praw autorskich do programów komputerowych” (BGH 17.07.2013 r., sygn. akt I ZR 129/08, orzecznictwo, pkt 86). BGH swoim ostatnim wyrokiem z 11 grudnia 2014 r. usunął ostatnie wątpliwości prawne na rynku oprogramowania używanego. Wyższy Sąd Krajowy we Frankfurcie wydał już w 2012 r. wyrok (sprawa nr 11 U 68/11), który na podstawie orzeczenia ETS w dużym stopniu zliberalizował handel używanym oprogramowaniem. Przedmiotem decyzji było stwierdzenie, że licencje nabyte w ramach umów zbiorczych mogą być również odsprzedawane indywidualnie.
Federalny Trybunał Sprawiedliwości odrzucił obecnie w całości odwołanie Adobe od tego wyroku (sprawa nr I ZR 8/13). W ten sposób wyrok Wyższego Sądu Krajowego we Frankfurcie został potwierdzony przez sąd ostatniej instancji i wszystkie kwestie prawne dotyczące handlu używanym oprogramowaniem zostały rozstrzygnięte.
OLG/Wyższy Sąd Okręgowy
Nie nabycie w dobrej wierze prawa użytkowania.
Kto powołuje się na istnienie prawa użytkowania, musi upewnić się, że odbywa się to za zgodą właściciela (…) i w razie potrzeby mieć przedstawione dokumenty, z których właściciel ze swej strony wywodzi odpowiednie prawa (por. OLG München, postanowienie z dnia 15 stycznia 2015 roku – 29 W 2554/14 – ZUM 2015, 586, cyt. w juris, marginal nr 8) i prześledzić łańcuch praw wstecz do właściciela. Nie wystarczyło oprzeć się wyłącznie na oświadczeniu agencji.
Raczej z reguły klient jest zobowiązany, prześledzić łańcuch praw z powrotem do autora, aby upewnić się, że sprzedawca może rzeczywiście przyznać mu pożądane prawo do korzystania z utworu. Artykuł C’t 5/2020 z 15.02.2020 “Prawne aspekty użytkowania…”.
Jest to również element należytej staranności, w celu stwierdzenia istnienia ewentualnego prawa użytkowania (na temat wysokich wymagań orzecznictwa i obowiązku dochodzenia por. LG Stuttgart…; LG Köln, wyrok z dnia 17 listopada 2016 roku – sygn. akt 14 0 88/14 , pkt 87). Wyrok z dnia 17 listopada 2016 r. – Az. 14 0 88/14 , Rn. 87).
W wyroku z dnia 18 grudnia 2012 r, która po raz pierwszy wykonuje orzeczenie ETS, Wyższy Sąd Krajowy we Frankfurcie nad Menem uznał, że sprzedaż używanych licencji jest zgodna z prawem. Zgodnie z decyzją OLG licencje z umów ilościowych mogą być również sprzedawane indywidualnie. “Odsprzedaż spornych egzemplarzy programu [nie] […] prowadzi do niedopuszczalnego podziału jednolitej licencji w rozumieniu licencji ilościowej, licencji wielokrotnej lub licencji pakietowej”. (OLG Frankfurt nad Menem 18.12.2012, sygn. 11 U 68/11).
Nie ma przy tym znaczenia, jaki numer seryjny noszą licencje zainstalowane na komputerze.
Sądy w Hamburgu już w 2006 r. uznały, że zasada wyczerpania ma zastosowanie również do umów ilościowych. Zgodnie z tym na przykład “sprzedaż lub zbycie pojedynczych licencji na oprogramowanie Microsoft, które wcześniej zostały odstąpione w ramach umów o licencje ilościowe, takich jak umowy Select, jest faktycznie możliwe […] nawet bez zgody Microsoft i nie narusza praw autorskich Microsoft”
(LG Hamburg 10.09.2007, Az. 315 O 267/07).
Przepisy karne dotyczące naruszenia praw autorskich: §106-111 UrHG
“Producent oprogramowania nie może sprzeciwiać się odsprzedaży swoich “używanych” licencji umożliwiających korzystanie z jego programów pobranych z Internetu” Z komunikatu prasowego nr 94/12 w sprawie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (ETS) w sprawie C-128/11. -tutaj proszę Czytaj więcej
Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 3 lipca 2012 r. wyjaśnił, co należy rozumieć przez zasadę wyczerpania w odniesieniu do kopii programów.
Zgodnie z orzecznictwem sprzedaż używanych licencji na oprogramowanie jest dla kopii programów w “formie materialnej lub niematerialnej” jest legalne, pod warunkiem, że spełnia pewne ogólne warunki (ETS, wyrok z dnia 3 lipca 2012 r., sprawa C-128/11, Curia, pkt 55).
Nabyciu licencji na oprogramowanie towarzyszy również prawo nabywcy wtórnego do legalnego pobrania odpowiedniego oprogramowania w jego aktualnej formie (ETS 03.07.2012, sprawa C-128/11, pkt 85).
Ponieważ prawo autora do rozpowszechniania zostaje wyczerpane po pierwszej sprzedaży oprogramowania, “drugi i każdy kolejny nabywca tej kopii jest również “legalnym nabywcą” w rozumieniu art. 5 ust. 1 dyrektywy 2009/24″ (ETS 3 lipca 2012 r., sprawa C-128/11, pkt 80).
Odpowiednio, oprogramowanie nabyte na nośniku danych lub przez pobranie może być odsprzedane. Pierwszy nabywca musi jedynie spełnić warunek “uczynienia swojego własnego egzemplarza niezdatnym do użytku w momencie odsprzedaży” (ETS 03.07.2012, sprawa C-128/11, pkt 70). Ma to na celu zapobieganie nieuprawnionemu kopiowaniu, np. używaniu dwóch kopii programu zamiast jednej.
Uczynienie kopii niemożliwą do wykorzystania, na przykład poprzez jej usunięcie lub zniszczenie, gwarantuje, że “wyłączne prawo autora do zwielokrotniania programu komputerowego na mocy art. 4 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2009/24 nie zostanie naruszone” (ETS 03.07.2012, sygn. C-128/11, pkt 70). Ponadto pierwszy nabywca spełnia ramy prawne odsprzedaży, jeżeli pojedyncza licencja nie jest podzielona. (ETS 03.07.2012, sygn. C-128/11, pkt 86). W przypadku licencji MS Office oznacza to na przykład, że nie dzielimy Office na Excel, Word i Power Point, ale oferujemy Office jako całość.